Niewiedza i bagatelizowanie kwestii dotyczących bezpieczeństwa często doprowadza do tragedii. Co roku słyszy się o licznych zatruciach tlenkiem węgla, które są niebezpieczne nie tylko dla zdrowia, ale również dla życia człowieka. Do zatruć najczęściej dochodzi zimą, kiedy trwa okres grzewczy, a ludzie, w obawie przed wychłodzeniem domu czy mieszkania, szczelnie zamykają wszystkie okna. Brak odpowiedniej wentylacji pomieszczeń z urządzeniami grzewczymi oraz lekceważenie podstawowych zasad bezpieczeństwa to prosta droga do nieszczęścia. Należy wiedzieć, że czad powstaje nie tylko na skutek ludzkich zaniedbań, ale także w wyniku pożaru.
Warto uzupełnić swoją wiedzę o informacje dotyczące wpływu czadu na ludzkie zdrowie oraz poznać metody zapobiegania groźnym sytuacjom z udziałem tlenku węgla. Dzięki temu można uchronić przed tragedią siebie i najbliższych.
Czym jest czad i jak powstaje
Tlenek węgla, powszechnie nazywany czadem, bywa sprawcą śmiertelnie groźnych zatruć. Jest bardzo niebezpieczny, ponieważ jest bezwonny i bezbarwny. Powstaje podczas palenia różnych paliw jednocześnie przy zbyt niskim poziomie tlenu. Jeżeli tlenu jest za mało, proces spalania węgla, gazu, nafty, oleju, drewna i innego opału jest niepełny. Wtedy pojawia się tlenek węgla, który jest lżejszy od powietrza i zaczyna się z nim mieszać. W ten sposób w pomieszczeniu zaczyna gromadzić się nadmiar czadu. Sprzyja temu brak dopływu czystego powietrza z zewnątrz. Dzieje się tak często w pomieszczeniach z niedrożną wentylacją i szczelnie zamkniętymi oknami oraz uszkodzonym lub zanieczyszczonym urządzeniem grzewczym, które spala opał. Najczęściej zimą okna są dodatkowo uszczelniane w obawie przed niskimi temperaturami, a takie praktyki stwarzają warunki do zaczadzenia. Należy pamiętać, że czad pojawia się też podczas pożaru, który nie zawsze powstaje na skutek ludzkiego błędu.
Warto mieć świadomość, jakie warunki sprzyjają powstawaniu tlenku węgla. Z reguły są to:
- pomieszczenia ze szczelnie zamkniętymi drzwiami i oknami, przez co nie ma mikrowentylacji,
- pomieszczenia z uszkodzonym lub całkowitym brakiem przewodów wentylacyjnych, tak zwanych kratek wentylacyjnych,
- brak odpływu spalin,
- uszkodzony komin,
- niewłaściwy montaż urządzenia grzewczego.
Czad groźny dla człowieka
Tlenek węgla jest bardzo niebezpieczny, ze względu na fakt, że jest niewyczuwalnym i niewidocznym gazem. W szybkim tempie dostaje się do wnętrza organizmu człowieka podczas oddychania i zostaje wchłonięty do krwioobiegu. Tam wiąże się z hemoglobiną i blokuje dopływ tlenu do wszystkich narządów. Skutkiem tego jest niedotlenienie organizmu, co może spowodować nieodwracalne uszkodzenie układu nerwowego, zawał, kalectwo, a nawet śmierć.
Nie bez powodu czad nazywany jest cichym zabójcą. Działa podstępnie – cicho i bardzo szybko, najczęściej, gdy jego ofiara śpi. Im większe stężenie tlenku węgla, tym szybciej dochodzi do zatrucia, a jego skutki mogą być poważniejsze.
Jak rozpoznać i się uchronić przed zaczadzeniem
Dzięki szybkiemu rozpoznaniu objawów zatrucia tlenkiem węgla zwiększają się szanse na ratunek i całkowite uniknięcie przykrych skutków niedotlenienia organizmu. Nie wolno więc bagatelizować nawet najmniejszych symptomów, a są nimi:
- ból i zawroty głowy,
- duszności,
- przyspieszone bicie serca,
- trudności z oddychaniem,
- senność,
- nudności i wymioty,
- ogólne zmęczenie.
Niestety, powyższe objawy często są bagatelizowane i nie łączy się ich z zaczadzeniem, ponieważ w znacznym stopniu przypominają zwykłe zatrucie lub przemęczenie. Jeśli nie zareaguje się w porę, to objawy nasilają się, a osoba zaczadzona staje apatyczna i traci przytomność. Wtedy na ratunek często jest już za późno.
W każdym budynku konieczne jest regularne sprawdzanie przewodów wentylacyjnych oraz urządzeń grzewczych. Okresowe przeglądy pozwolą zachować maksimum bezpieczeństwa.
W przypadku korzystania w budynku z urządzeń grzewczych, które spalają węgiel, drewno, gaz i inne paliwa, warto zamontować czujniki czadu (szeroki wybór czujników oferuje m.in. sklep Eltrox.pl http://www.eltrox.pl/systemy-alarmowe/czujniki/czujniki-czadu.html). Wykrywają niebezpieczny gaz i ostrzegają przed jego zbyt dużym stężeniem. Takie rozwiązanie znacząco podnosi poziom bezpieczeństwa, ponieważ pozwala na szybką reakcję w razie dużego stężenia tlenku węgla w pomieszczeniu.
Montaż czujnika czadu
Producenci oferują różne czujniki czadu, które różnią się między sobą poszczególnymi parametrami. Jednak bez względu na ich właściwości spełniają tę samą rolę – ostrzegają i chronią przed zaczadzeniem. W zależności od modelu, alarmują o podwyższonym stężeniu tlenku węgla za pomocą sygnału dźwiękowego i świetlnego (mrugającej diody). Ostrzegający dźwięk jest na tyle głośny, że potrafi obudzić człowieka. Jest to bardzo ważne, ponieważ czad często atakuje podczas snu. Niektóre czujniki są wyposażone tylko w sygnał dźwiękowy. Warto jednak wybrać takie urządzenie, które alarmuje o niebezpieczeństwie również za pomocą świecącej diody.
Niezwykle istotną kwestią jest prawidłowy montaż urządzenia. Zanim się do niego przystąpi warto przeczytać instrukcję obsługi albo skorzystać z pomocy fachowca, ponieważ czujnik zamontowany w niewłaściwy sposób lub w nieodpowiednim miejscu nie będzie dobrze działać. Czujnik czadu powinien znajdować się w pomieszczeniach, w których używa się kominków, pieców, kuchenek gazowych i podgrzewaczy wody. Są to przede wszystkim: kuchnia, łazienka, kotłownia, garaż, warsztat i pokoje, szczególnie te, w których się śpi. Najlepiej jest zamontować czujniki w każdym pomieszczeniu. Ważna jest też wysokość, na jakiej zawiesza się urządzenie, ok. 140-150 cm od podłogi, oraz oddalenie od okna, przewodów wentylacyjnych i wilgotnych miejsc, choć dużo czujników czadu posiada wysoką odporność na wilgoć. Informacja o tym znajduje się na opakowaniu.
Jeżeli koszty montażu czujników czadu są dla kogoś dużym ograniczeniem, warto zdecydować się na choćby najprostszy i najtańszy model. Nawet takie urządzenie jest w stanie zapobiec tragedii.
Podsumowanie
Używając różnorodnych urządzeń grzewczych, które emitują tlenek węgla w domu lub mieszkaniu, należy pamiętać o najistotniejszych kwestiach, które pozwolą uchronić zdrowie i życie człowieka:
- bardzo ważne są okresowe przeglądy oraz czyszczenie instalacji wentylacyjnej i kominów,
- w żadnym wypadku nie należy zakrywać kratek wentylacyjnych,
- urządzenia, w których spala się gaz, węgiel, drewno lub inne paliwo muszą być w pełni sprawne,
- podczas korzystania z urządzeń grzewczych należy zapewnić stały dopływ świeżego powietrza, np. poprzez uchylenie okna,
- nie należy zostawiać w garażu samochodu z włączonym silnikiem, nawet jeżeli drzwi do pomieszczenia są otwarte,
- nie można bagatelizować nawet najmniejszych objawów zatrucia czadem,
- po zaobserwowaniu objawów zaczadzenia, koniecznie należy wyjść na świeże powietrze i skontaktować się z lekarzem,
- warto zainwestować nawet w najtańszy czujnik czadu i zamontować go w odpowiedni sposób, w każdym pomieszczeniu w domu lub mieszkaniu.
∗ Artykuł sponsorowany
